Inleiding
Conform de Wet Veiligheidregio’s hebben de veiligheidsregio’s Brabant-Noord en Midden- en West-Brabant een Regionaal Risicoprofiel (RRP): een analyse van risicovolle situaties binnen de regio die tot een ramp of crisis kunnen leiden. Deze RRP’s dienen als input voor de beleidsplannen van de veiligheidsregio’s. Voor het regionaal Zorgrisicoprofiel is een doorvertaling gemaakt naar de geneeskundige keten. De GHOR heeft dit eerste Zorgrisicoprofiel ontwikkeld samen met het NAZB en zorgpartners van de acute, langdurige en publieke gezondheid.
Wat is een zorgrisicoprofiel (ZRP)?
Een ZRP geeft weer welke incidenttypes het meest relevant zijn voor de voorbereiding van de zorgketen op bijzondere of crisisomstandigheden. Per incidenttype staan (mogelijke) knelpunten beschreven die de continuïteit van zorg in de zorgketen onder druk zetten. De ketenbrede benadering biedt kansen voor een gezamenlijke aanpak. De knelpunten en kansen worden omgezet naar conclusies en aanbevelingen om de voorbereiding van de zorgketen op rampen en crises te verstevigen. Dit zijn zowel aanbevelingen voor individuele zorgorganisaties als de zorgketen en het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) Brabant en de GHOR. De nadruk ligt op aanbevelingen voor de zorgketen, waarvan al deze organisaties deel uitmaken.
Er is een wisselwerking tussen het ZRP en het RRP van de veiligheidsregio’s. De Directeur Publieke Gezondheid (DPG) en de GHOR leveren voor het RRP input. Dit betreft informatie over kwetsbaarheden binnen de zorg en externe risico’s die de zorg bedreigen en daarmee impact hebben op de publieke gezondheid en veiligheid. Het ZRP maakt vervolgens gebruik van de risico’s zoals benoemd in het RRP.
Het ZRP wordt tweejaarlijks herzien en bestuurlijk vastgesteld door het bestuur van de Veiligheidsregio. Streven is om te werken naar een dynamisch ZRP waarbij we kunnen inspelen op de actualiteit.
Waarom maken we een ZRP?
Om onder andere de crisisbeheersing in Nederland verder te versterken, is een herziening van de huidige Wet Veiligheidsregio’s in ontwikkeling. In de Contourennota Versterking Crisisbeheersing en Brandweerzorg1 wordt hiertoe een raamwerk geschetst. In deze contourennota is het belang benoemd van een gezamenlijke voorbereiding door de langdurige en acute zorg om bij rampen en crises de noodzakelijke geneeskundige hulp te verlenen. Zorgorganisaties bereiden zich nog vooral op individuele basis voor op effecten van rampen en crises. Hierdoor is er onvoldoende inzicht in de risico’s en mogelijkheden voor de gehele zorgketen en de onderlinge afhankelijkheden tussen de zorgpartners. De introductie van het ZRP kan een gezamenlijke voorbereiding versterken. Het helpt bij het maken van bestuurlijke keuzes en bij het stellen van gezamenlijke prioriteiten voor beleidsplannen en het opleiden, trainen en oefenen van incidenttypen.
Waarom is de GHOR initiatiefnemer voor het ZRP?
De DPG is op grond van de Wet Veiligheidsregio's belast met de coördinatie, aansturing en regie van de geneeskundige hulpverlening en met de advisering van andere overheden en partners op dit gebied. De GHOR is een organisatie onder leiding van de DPG die hieraan bijdraagt.
Methodiek
Voor het uitwerken van het ZRP is gebruik gemaakt van een mix van kwantitatief en kwalitatief onderzoek. De methode is ontwikkeld door GHOR Haaglanden en landelijk overgenomen. De methode bestaat uit zeven stappen en gaat uit van een ketengerichte benadering. Zie onderstaande afbeelding, klik erop om te vergroten.
Met welke zorgpartners werkten we samen?
Bij de ontwikkeling van het ZRP werden alle sectoren binnen de zorg vertegenwoordigd door een afvaardiging. Aangevuld met vertegenwoordigers van het NAZB en GHOR. Een verdeling van zorgorganisaties over de veiligheidsregio’s werd gewaarborgd, zodat alle belangen evenwichtig meewogen. In onderstaande afbeelding staan de zorgorganisaties die namens de sectoren hebben meegewerkt. Deze sectoren zijn: Gemeentelijke gezondheidsdienst (GGD), Gehandicaptenzorg, Geestelijke gezondheidszorg (GGZ), Huisartsen (spoed)zorg, Regionale ambulance voorziening, Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg, Ziekenhuizen.
Hoe verder?
De conclusies en aanbevelingen van het ZRP ondersteunen de besturen van zorgorganisaties en van de veiligheidsregio’s bij besluitvorming over een optimale voorbereiding van de geneeskundige keten op rampen en crises.
De betrokken zorgorganisaties streven ernaar om in een structurele samenwerking uitvoering te geven aan de aanbevelingen. De GHOR heeft hierin, namens de DPG, een trekkers rol (eigenaarschap). Bij de vervolgaanpak zoeken partijen zoveel mogelijk de raakvlakken en samenhang met prioriteiten in lopende programma’s en beleid op. Een voorbeeld is het aansluiten bij prioriteiten in het regionaal ROAZ-plan, zoals dat in 2023 ontwikkeld is door ROAZ Brabant. Dit plan is leidend bij de zorgontwikkelingen om zorg beschikbaar en toegankelijk te houden voor alle inwoners van Brabant. (Zie hoofdstuk 2, Trends en ontwikkelingen - Zorg en publieke gezondheid.)